3.3 Onderhoud kapitaalgoederen

Het beleidskader
Het gemeentelijk rioleringsplan is leidend voor het onderhoud van de gemeentelijke riolering. In het in 2021 vastgestelde plan staat het gewenste niveau van onderhoud, welke risico’s we nemen en hoeveel geld daarvoor nodig is. Onze ambitie voor het onderhoud van de riolering is “spaarzaam en betrouwbaar daar waar het moet, vooruitstrevend daar waar het (eenvoudig) kan”.

In het gemeentelijk rioleringsplan zijn daarvoor de volgende meerjarig beleidsdoelen opgenomen:

• Een klimaatrobuust Dalfsen in 2050
• Inwoners, bedrijven en partners in de regio stimuleren tot het treffen van klimaatadaptieve maatregelen.
• Zorgen voor inzameling en transport van stedelijk afvalwater.
• Zorgen voor inzameling en verwerking van hemelwater (voor zover dit niet verlangd kan worden van de particulier).
• Zorgen dat (voor zover mogelijk) het grondwater de bestemming van een gebied niet structureel belemmert.

Welke werkzaamheden wij uitvoeren voor het onderhoud van riolering staat in het gemeentelijk rioleringsplan.

Kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren
Het riool verzamelt en transporteert dagelijks vele liters afvalwater richting de rioolwaterzuiveringsinstallaties van het waterschap. De gemeente beheert daarvoor vele voorzieningen, zoals buizen, putten en pompen, maar bijvoorbeeld ook wadi’s voor de infiltratie van regenwater en drainage voor beheersing van de grondwaterstand. Globaal bestaat de riolering uit 178 kilometer vrijverval riolering waarvan 49% gemengd (huishoudelijk afvalwater en regenwater door één buis), 51% gescheiden en 67 kilometer mechanische riolering. Er zijn meer dan 3.500 inspectieputten, 9.200 kolken, 35 gemalen en 290 pompunits. In een groot deel van het buitengebied zijn systemen aangelegd voor de individuele behandeling van afvalwater (IBA). In totaal zijn er meer dan 1900 IBA’s. Deze IBA’s zijn in eigendom en beheer bij de perceeleigenaar.

In het gemeentelijke rioleringsplan is vastgelegd, aan welke voorwaarde(n) we willen voldoen en hoe de voorzieningen dan functioneren in een kwalitatieve maat. De eisen hebben betrekking op het inzamelen, transporteren en verwerken ten behoeve van de volksgezondheid, bewoonbaarheid en het milieu. De bijbehoren maatstaven (kwalitatieve indicatoren) zijn gericht op de effecten, wat ervaart de burger en / of omgeving. De resultaten worden afgeleid uit geregistreerde meldingen. Het gaat hierbij om bijvoorbeeld:

• Aantal meldingen van het niet kunnen lozen van afvalwater door het niet functioneren van het gemeentelijke riool.
• Aantal meldingen van stank gerelateerde klachten vanuit de gemeentelijke riolering.
• Aantal meldingen van wateroverlast per jaar.
• Aantal meldingen van persoonlijk letsel als gevolg van ernstige gebreken.

Over de resultaten van deze meer op bedrijfsvoering gerichte indicatoren wordt niet jaarlijks in de planning en control cyclus gerapporteerd. De resultaten worden meegenomen bij actualisatie van beleid.

Financiële consequenties
In het gemeentelijke rioleringsplan is de huidige situatie omschreven, is de ambitie met het gewenste onderhoudsniveau vastgesteld en zijn de bijbehorende maatregelen en middelen bepaald. Het totaalpakket vormt de grondslag voor het kostendekkende tarief van de rioolheffing. Er wordt voor de riolering met een voorziening exploitatie en met een voorziening vervanging riolering voor toekomstige (riool)vervangingen gewerkt. De totale lasten van de riolering vallen onder programma 8 "Duurzaamheid en milieu".

Lasten exploitatie exclusief toegerekende overhead en toegerekende btw

Mutatie voorziening (riool)vervanging

Voor het in standhouden van riolering zijn naast bedragen voor dagelijks onderhoud, de volgende bedragen voor vervangingsonderhoud in de begroting opgenomen. Het bedrag voor vervangingsonderhoud wordt onttrokken aan de spaarvoorziening vervanging riolering.

In standhouden (Groot onderhoud - vervanging)

Bedrag is exclusief de onttrekking aan de voorziening.

Naast de spaarvoorziening riolering is bij de vaststelling van GRP 2022-2026 de voorziening exploitatie riolering ingesteld. Deze voorziening is bedoeld voor het beheer van, van derden ontvangen gelden, (rioolheffing) ter dekking van jaarlijks fluctuerende exploitatielasten en zo volledige kostendekkendheid te bereiken. Deze indeling is in de Jaarstukken 2023 geëffectueerd.

Een verklaring van de verschillen is te lezen in hoofdstuk 5. Baten en lasten inclusief toelichting, programma duurzaamheid en milieu, beleidsveld 8.5 rioleringen.